Boer en maatschappij

Boeren onderzoeken alternatieven voor glyfosaat

Het gebruik van glyfosaat door boeren zorgt ieder voorjaar voor veel discussie. Glyfosaat is aan de ene kant een effectief, relatief milieuvriendelijk middel in het beheersen en onderwerken van gewassen die er in de winter voor moeten zorgen dat er geen nitraat in het grond- en oppervlaktewater terecht komt.

Glyfosaat

Op behandelde percelen daalt de onkruiddruk aanzienlijk waardoor later in het groeiseizoen minder onkruidbestrijdingsmiddelen nodig zijn. Aan de andere kant wekt glyfosaat weerstand op. Zo zie je in het voorjaar wel eens foto’s van gele velden voorbij komen, waar burgers vaak verontwaardigd op reageren.

In de sector zelf is het gebruik van glyfosaat geen automatisme. Veel boeren en tuinders  hanteren het principe van geïntegreerde bestrijding. Volgens dit principe beoordeelt een boer eerst of onkruidbestrijding anders kan, bijvoorbeeld door te schoffelen. Is dat niet het geval dan komt een gericht en selectief gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen in beeld. Boeren en tuinders zetten dus alles op alles om zo veel mogelijk groene beschermingsmiddelen te gebruiken.

Geschikte alternatieven gezocht

Omdat de huidige toelating (goedkeuring van het middel voor gebruik) van glyfosaat vervalt in 2022, onderzoeken boeren de komende twee jaar actief naar alternatieven voor glyfosaat. Die alternatieven variëren van het mechanisch onderwerken van gewassen tot het pleksgewijs spuiten met glyfosaat (en alléén daar waar de onkruiddruk hoog is). Ook onderzoekt men de optie om na de oogst wintergewassen in te zaaien die vervolgens in januari en februari doodvriezen. Deze alternatieven worden getest in de praktijk door vijf groepen agrarische ondernemers uit heel Nederland. De resultaten worden gedeeld met kennispartners zoals Wageningen University & Research, Louis Bolk Instituut, Cumelaen LTO.

Maatschappelijke opdracht

Omwille van de maatschappelijke opgave om veilig voedsel op een duurzame manier te produceren moeten boeren en tuinders kunnen beschikken over een goed gevulde gereedschapskist met (gewasbeschermings)middelen. Als ze die niet hebben, wordt het risico op een misoogst veel groter. Daarmee komt het verdienmodel voor boeren en tuinders onder druk te staan. Dat is slecht voor de voedselzekerheid . Het is dus noodzakelijk dat boeren en tuinders een pakket van groene gewasbeschermingsmiddelen beschikbaar hebben , zodat zij ziekten en plagen kunnen voorkomen én bestrijden.

Wettelijk toegestaan

Voor de goede orde: glyfosaat mag wettelijk gewoon gebruikt worden. Het middel is tot eind dit jaar toegelaten binnen de Europese Unie. Inmiddels is de procedure gestart voor verlenging van die toelating met een periode van vijf jaar. In vergelijking met andere onkruidbestrijdingsmiddelen scoort glyfosaat laag als het gaat om impact op waterleven, bodemleven en grondwater en is volgens de milieumeetlat van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) ‘bruikbaar in geïntegreerde teelt’. Dat zijn feiten die geen indruk maken op lagere overheden, zoals provincies en gemeenten. Zo mogen pachters van percelen in eigendom van de provincie Noord-Brabant sinds dit jaar geen glyfosaat meer gebruiken. Het gaat hier om percelen met een eenjarige pacht (in totaal zo’n 1.500 hectare). Ook een aantal gemeenten stelt deze eis inmiddels bij het verpachten van landbouwgrond.

 

Kijk op de pagina van ZLTO voor meer informatie over dit thema.

Verras me met nog meer

inspiratie!

Voor op tafel

5 x seizoensgroenten in november

Lees verder
Ontmoet de boer(in)

5x pompoenen kopen bij de boer

Lees verder
Ontmoet de boer(in)
Kerstaanbod bij de boer: kerstpakketten, eten en kerstbomen

Kerstaanbod bij de boer

Lees verder